Ik had niet echt veel tijd, maar toch heb ik het boek op twee dagen uitgelezen. Het was heel moeilijk om het weg te leggen. Onthutsend verhaal. Meesterlijk verhalend beschreven, tot in duizend kleine details. Nu wachten op de verfilming!

Respect Jo en Erik, voor dit werkstuk!

Op 22 oktober 2020 verscheen De belastingAANSLAG, verhalende non-fictie over een Vlaams gezin in Wallonië dat een verkeerde belastingaanslag krijgt. Hoewel... Verkeerd? De belasting zeker, maar na verloop van tijd kan je er niet meer naast kijken dat de aanslag doel trof.

Je wordt meegesleept in de snel veranderende leefwereld van Jo Daeseman en zijn gezin. Van nabij ben je getuige van zijn gevecht tegen een overheid die ik als schrijver van hun verhaal hoegenaamd niet kan - en niet wil - zien als mijn of onze overheid. Het boek is een aanklacht, een wanhoopskreet, maar het is vooral een waarschuwing. Jo wil dat je achter de decors kijkt, achter de maskerade. Hij wil dat je de waarheid ziet.

Uitgegeven bij het herboren Kritak van André Van Halewyck.

Het boek overspant de tien jaar durende beproeving van het gezin. Tot hun ontsteltenis blijkt het verhoopte einde alleen maar de aftelling tot de volgende bombrief. Jo ging opnieuw het gevecht aan en sleepte zijn judas voor het gerecht, deze keer bijgestaan door topadvocaat Michel Maus. Op 15 maart 2021 zou de rechter zich opnieuw over de zaak buigen, maar nog voor dat gebeurde gooide de fiscus de handdoek in de ring. Ze verklaart de belasting als ongegrond en zal ze niet meer opeisen. Een donderslag bij heldere hemel, en voor de fiscus de enige uitweg om de deksels op de beerputten van de afgelopen tien jaar te laten.

Vandaag is Jo Daeseman niet langer iemand die beweert onschuldig te zijn in een belastingzaak. De fiscus geeft toe dat ze tien jaar van het gezin hebben verwoest op basis van een vergissing. Jo en zijn gezin waren altijd al vrij van schuld, maar vandaag moeten ook de hardnekkigste twijfelaars het hoofd buigen. Dit is een verhaal voor klokkenluiders, voor de media die opstaan en 'nee!' roepen. Dit kan niet en mag niet meer gebeuren.

Verneem hier hoe de lezer over het boek denkt.

Ik ben eigenlijk vergeten op welke dag het precies was, maar ergens vooraan in 2018 vroeg Jo me het boek te schrijven. Ik kende het verhaal, wist wat het met hem en zijn gezin had gedaan. Nee, wat het met zijn gezin dééd, want het was nog volop aan de gang. Ik was getuige geweest van zijn hoop die keer op keer werd stukgeslagen en had de verslagenheid gezien die soms zijn schouders kromde.

Ik overwoog om het te weigeren. Ik had zo mijn eigen problemen in die periode en vroeg mij af of ik het wel aankon. Jo, op zijn beurt, nam zich voor een andere schrijver te zoeken als ik het niet deed, en zo creëerden we allebei de illusie van een vrije keuze. Natuurlijk zegde ik toe en een paar maanden later begonnen we eraan.

Ik bleek het verhaal helemaal niet te kennen, voor geen meter. Jo goot de miserie met emmers over mij uit en strooide met stukken van een puzzel die geen normaal denkend mens kan bedenken. Ongeloof, verwarring, verontwaardiging, afschuw. Hoe vaak heb ik boven dat klavier niet zitten bleiten, verdomme. Omdat het hén overkwam, ja natuurlijk, maar ook gewoon omdat het kon, omdat het echt gebeurde.

Nochtans is De belastingAANSLAG geen snotterboek. Het is vooral een boek van vechtlust, van volharding en positief denken. Van een gezin dat in hun liefde voor elkaar de kracht vindt om telkens weer overeind te krabbelen. Het is het verhaal van David en Goliath, van mensen die zichzelf overstijgen omdat ze weigeren het onrecht te accepteren.

Soit. We werkten er ruim een jaar aan en toen we het André Van Halewyck lieten lezen hadden we er een uitgever voor. Weet u, ik herlas het boek kort na elkaar twee keer, de obligate speurtocht naar foutjes. Het kon dus nog nauwelijks een verrassing zijn, niettemin stompte het me beide keren weer keihard in de maag. Het is goed geschreven, zeggen de lezers. Ik hoop echter dat ik iets goedgeschreven heb, dat Jo en ik een grote steen in de rivier hebben gelegd. Ik hoop echt dat dàt geen illusie is.

Erik Raeven